Het mag gezegd worden dat het meest toonaangevende museum van Amsterdam het Rijksmuseum is. Jaarlijks ontvangt het duizenden binnen- en buitenlandse toeristen en is sinds de heropening in 2013 spectaculairder dan ooit tevoren. In het museum vind je kunst die je meeneemt op een reis van de Gouden Eeuw tot aan de meest recentelijk moderne kunst. Het museum beschikt over 80 galerijen en 8000 objecten en daarom kun je maar beter een gehele dag uittrekken om het museum te bezoeken. Mocht je denken dat je daar geen tijd voor hebt, zijn hier enkele tips en bezienswaardigheden die je wellicht van gedachten veranderen.
De Nachtwacht
Schilder Rembrandt van Rijn heeft zijn eigen galerij in het museum dat het dynamische leven van de schilder en het talent dat hij had, herdenkt. Zijn meest bekendste meesterwerk ‘De Nachtwacht’ vind je als pronkstuk in het midden van de eregalerij. De Nachtwacht was het keerpunt in zijn carrière waarmee hij liet zien dat hij bij de top van de schilders hoort. Het schilderij is meer dan 4 meter breed en 3 meter hoog, en toch laat iedere centimeter een detail zien van Rembrandt’s leven. Het schilderij laat een wirwar van soldaten zien die in formatie komen en merkwaardig genoeg tegelijkertijd een jong meisje op de voorgrond. Dit meisje lijkt niet in het plaatje te passen en blijft tot op heden een raadsel waarom zij hierin is geschilderd. Men zegt dat dit meisje de overleden vrouw van Rembrandt moet voorstellen.
De Nachtwacht, Rembrandt van Rijn, 1642
Het Melkmeisje
Johannes Vermeer staat bekend om zijn realisme in zijn schilderijen. Met ‘Het Melkmeisje’ werpen we een blik op hoe het leven was van Johannes Vermeer. Het Melkmeisje was een huisknecht, eerwaardig tentoongesteld in prachtig licht. Generaties van kunsthistorici leverde positief commentaar op de intense blauwe en gele tinten in het schilderij in combinatie met het natuurlijke licht. Hierdoor lijkt het kunstwerk meer op een foto dan op een schilderij. Naast het Melkmeisje is Johannes Vermeer ook bekend van zijn schilderij ‘Het meisje met de Parel’. Deze is helaas niet te bewonderen in het Rijksmuseum, maar in het Mauritshuis in Den Haag. Dit schilderij is ook zeker de moeite waard om een bezoekje aan te brengen. Kijk op www.mauritshuis.nl voor de openingstijden en tickets.
Het Melkmeisje, Johannes Vermeer, 1654-1658
De Tuinen
Mocht je even frisse lucht willen happen tijdens je museumbezoek, doe dit dan vooral in de tuinen van het museum. De tuinen zijn ontworpen door Pierre Cuypers in 1901 en staan vol excentrieke beeldhouwkunst. De standbeelden zijn omringt door prachtig gesnoeide struiken, fonteinen, diverse soorten bloemen en enorme bomen. Daarnaast is er een speelruimte voor kinderen en zijn er ook iedere zomer nieuwe exposities te vinden van verschillende schilders.
Het Poppenhuis
Naast prachtige schilderijen vind je ook verschillende eigenzinnige kunstwerken in het Rijksmuseum. Zo heeft het museum bijvoorbeeld drie antieke poppenhuizen tentoongesteld. Een voor veel bekende romantische film ‘The Miniaturist’ en het Nederlandstalige boek ‘Het huis aan de gouden bocht’ van Jessie Burton, 2014 heeft gebruik gemaakt van één van de originele poppenhuizen van het museum.. Tegenwoordig zien we poppenhuizen als kinderspeelgoed, maar in de 17e eeuw was dit wel anders. Poppenhuizen werden toen gezien als een dure hobby voor rijke huisvrouwen en daarom zijn de huizen vaak gedecoreerd met glas, zilver en porselein.
Poppenhuis van Petronella Oortman, c. 1676
De passage
Fietsen dwars door een museum? Dat kan natuurlijk alleen maar mogelijk zijn in Amsterdam. In het midden van het museum vind je een passage met een overdekt fietspad dat de twee zijdes van het museum verbindt. De zijkanten van de passage zijn gemaakt van glas waardoor je een vluchtige blik op het museum kunt werpen. Daarnaast is de overdekte passage zo ontworpen dat het muziek op een prachtige manier weerkaats, waardoor het populair is onder straatmuzikanten om hier op te treden. Eenmaal buiten de passage vind je het beroemde ‘I Amsterdam’ kunstwerk waar veel toeristen een foto maken.
Maarten en Oopjen
De twee schilderijen van Maarten en Oopjen zijn geschilderd door Rembrandt. In een interview van Het Parool zei voormalig directeur Wim Pijbens dat deze schilderijen typisch zijn voor de Gouden Eeuw. Het waren twee jonge, maar rijke Amsterdammers uit de 17 eeuw.
Maarten en Oopjen zijn inmiddels uitgegroeid tot meest gewilde maar minst tentoongestelde verzameling kunst van Rembrandt wereldwijd. De schilderijen zijn zo zeldzaam dat je ze alleen kunt vinden in het Rijksmuseum en het Louvre in Parijs. Zelfs onder deze twee musea zijn strikte afspraken gemaakt voor het tentoonstellen van Maarten en Oopjen. Het Rijksmuseum en het Louvre wisselen namelijk ‘van dienst’. Dit betekent dat, wanneer ze in het Rijksmuseum Maarten en Oopjen tentoonstellen, ze niet in het Louvre te zien zijn en vise versa. Controleer daarom voor je bezoek op www.rijksmuseum.nl of je ze kunt vinden in het Rijksmuseum.
De Cuypers bibliotheek
Als je de Cuypers bibliotheek binnenstapt, is het net alsof je naar een decor kijkt van een film. Het is de oudste bibliotheek in Nederland en heeft de meest uitgebreide verzameling aan kunsthistorische boeken. De verzameling boeken is torenhoog en daarom een echt paradijs voor de boekenliefhebber. De bibliotheek is nog steeds in gebruik en je kunt hier dan ook veel mensen vinden die hier aan het studeren zijn of een boek lezen. Daarnaast vind je ook een e-book collectie van het museum op de iPads die je kunt gebruiken tijdens je bezoek. Er wordt dus van je verwacht dat je stil bent wanneer je de bibliotheek betreedt. Een stille genieter kunnen we je verzekeren.
De bedreigde Zwaan
Als je het schilderij goed bekijkt, is het op zich niet bijzonder. Wat het echter bijzonder maakt, is dat dit het eerste schilderij is wat het Rijksmuseum (voorheen de Nationale Kunstgalerij) kocht. Het schilderij van Jan Asselijn laat een zwaan zien dat haar nest verdedigd. Dit werd later gezien als een symbool voor het Nederlandse verzet, waarbij de zwaan de vertegenwoordiger van het verzet, Johan de Witt uitbeeld.
De bedreigde Zwaan, Jan Asselijn, c. 1650.
Het huwelijksportret van Isaac Massa en Beatrix van der Laen
Het huwelijksportret van Isaac Massa en Beatrix van der Laen dat geschilderd is door Frans Hals wordt gezien als een van de meest controversiële portretten in de kunstgeschiedenis. Het portret is geschilderd in de 17e eeuw, toen het gebruikelijk was dat trouwportretten stijf en serieus waren. Dit portret daarentegen laat een lachend huwelijkspaar zien in een comfortabele, liggende positie. Destijds veroorzaakte het schilderij daarom veel roering en werd het gezien als een schandaal.
Portret van een echtpaar Isaac Abrahamsz Massa en Beatrix van der Laen, Frans Hals, c. 1622