De toekomst van Musea

Vroeger hadden musea het imago van saai en stoffig , tegenwoordig is dat wel anders en doen musea er alles aan om hun gasten de ultieme museum beleving te geven, zo meld ook het televisieprogramma Een Vandaag. Er is al veel geschreven op internet over beleving in de term ‘Museum Experience’. Maar wanneer weet je nou als bezoeker dat je een Museum Experience hebt? En wat maakt iets een goede Museum Experience? Begint deze al als je de Facebook opent van het museum, of pas als je het bezoekt?

Definitie Museum ExperienceKunstgalerie in Amsterdam

Een Museum Experience is een werkelijke waarneming, interactie of beleving ondergaan die je kennis verbreed en je al je zintuigen prikkelt. De Museum Experience bestaat uit drie fases: pre, direct en post ervaring. De eerste fase, de pre-experience fase is wanneer je als bezoeker in aanmerking komt met het Museum. Dit kan zijn via een folder, sociale media, mond-tot-mond reclame of het contact met het personeel voordat je het museum betreedt wanneer je je entreeticket koopt . De tweede fase, de direct-experience is wanneer je daadwerkelijk in het museum bent en alle kunst tot je neemt. Dit kan zijn door er naar te kijken, te horen, te voelen, te ruiken of daadwerkelijk in beweging te zijn met de kunst. Denk aan het Nemo museum in Amsterdam waarbij je zelf de kunst moet maken. De post-experience zijn de momenten dat je in aanraking komt met het museum na je bezoek. Dit kan zijn wanneer je na je bezoek in het restaurant van het museum gaat eten, als je een souvenir koopt of via social media berichten leest. Het gehele proces van pre-direct en post maakt een complete Museum Experience. 

Techniek om de Museum Experience te verbeteren

In de Verenigde Staten is in 2015 een experiment opgezet om het creatieve gebruik van technologie in musea de stimuleren zodat bezoekers actiever deelnemen aan een tentoonstelling en uiteindelijk een completere Museum Experience hebben. Het Smithsonian Design Museum in New York opende na drie jaar renoveren in 2014 weer haar deuren en liet aan het publiek zien wat voor nieuwe technologie ze hebben geïmplementeerd. Zo hebben ze op verschillende plekken in het museum interactieve mappen op een touch-screentafel die het gemakkelijk maken om in het museum te zoeken naar een bepaalde collectie en de locatie daarvan. Zo hadden ze ook een nieuwe ruimte geopend waar op de wand van de muren bezoekers hun eigen creaties konden laten ontwerpen voor tijdelijke weergave.

Sinds 2015 deelt het museum een pen uit aan bezoekers met een ingesloten NFC-lezer (near field communication). Met deze pen kunnen bezoekers op een touchscreen scherm tekenen in het museum en worden hun kunstwerken opgeslagen in de pen. Wanneer bezoekers de pen weer inleveren aan het einde van het bezoek, kunnen bezoekers hun persoonlijke creaties laten overzetten op hun mobiele telefoon. Door al deze initiatieven verwezenlijkte het museum haar nieuwe missie: maak van een passieve waarnemer een actieve deelnemer en laat hem wat beleven dat verder gaat dan tijd doorbrengen in de galerijen.

street art amsterdam

Social Media en musea

De opmars van techniek in musea is nog sneller gegroeid dan die in het onderwijs. De afgelopen tien jaar is het gebruik van multichannel kanalen in de strategieën van musea flink toegenomen. Sinds 2015 heeft het grootste gedeelte van de museums wereldwijd een app die ervoor moet zorgen dat bezoekers meer betrokken zijn bij hun bezoek. Daarnaast dienen de meeste apps als digitale verrijking tijdens het museum bezoek om bezoekerservaringen te verbeteren.

Het Museum of Glass in New York bedacht een nieuwe strategie om bezoekers hun ervaring te laten delen op sociale media en zo dus meer naamsbekendheid te krijgen. Bij ieder kunstwerk in het museum hing een tablet waar een korte video werd getoond met commentaar over het kunstwerk. Bezoekers werden aangemoedigd hun mening te delen op sociale media. De app in de tablet had de vermogen om de berichten te verwerken en dat werd vervolgens dan getoond op de tablet voor de bezoekers. Het doel was om het vele gebruik van sociale media door bezoekers om te zetten in het observeren van een kunstwerk en daar een mening over te vormen.

Het publiek laten beslissen

In vele strategieën en wetenschappelijke artikelen laten musea weten dat ze gebruik maken van ‘Crowdsourced Curating’. Dit is het concept van het publiek laten beslissen en samenstellen van de tentoonstelling. Zo had het Frye Art Museum in Seattle een oproep geplaatst op Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest om de nieuwste collectie in het museum samen te stellen. Zo werd een collectie samengesteld van 232 Europese kunstwerken. Tegelijkertijd had het museum er een competitie aan gehangen. Bezoekers konden hun stem uitbrengen op hun favoriete kunstwerk en in totaal zijn er 17.000 stemmen uitgebracht. Mocht je zelf trouwens op zoek zijn naar gave werken aan de muur, bekijk eens deze site.

Sommige musea nemen het Crowdsourced Curating wel erg letterlijk, zoals het Georgia Museum of Art. Zij lieten hun publiek beslissen welke vijf kunstwerken van de Franse schilder Bernard Smol ze wilden houden, de rest werd weggegooid. Er kwam veel protest hierover op sociale media en dat leidde tot een debat over grenzen. Het publiek betrekken bij het samenstellen van de collectie zorgt uiteraard voor een betere Museum Experience, maar uiteraard moet dit niet ten kosten gaan van de waardering van de kunstenaars.

Het Van Gogh museum en Armin van BuurenVan Gogh Museum in Amsterdam

Een innovatieve mediastunt om de Museum Experience van bezoekers te vergroten is de actie die ze samen met Armin van Buuren hebben gehouden in 2016. Op vrijdag 21 oktober 2016 trad Armin van Buuren live op voor de entreehal van het Van Gogh Museum, tegenover het Rijksmuseum op het Museumplein in Amsterdam. Deze unieke show was de start van de expositie ‘Omarm Vincent’. Dit was een speciale, multimedia expositie met een videogids ontworpen door Armen van Buuren. Bij ieder schilderij in de collectie kon je als bezoeker een lied horen geïnspireerd op het schilderij en gecomponeerd door Armin van Buuren. Armin bracht de schilderijen van Vincent tot leven en introduceerde bijvoorbeeld ‘Beautiful Life’, wat gecomponeerd was ter ere van de ontwerper van het museum.